Το άρθρο αυτό έχει σας σκοπό την ευαισθητοποίηση για τη σωστή χρήση του φθορίου όταν αυτή επιλέγεται (οδοντόκρεμες, τρόφιμα) και όταν δεν επιλέγεται τόσο (νερό).
Το φθόριο βρίσκεται στην φύση και είναι στοιχείο που παίζει ρόλο στην ανάπτυξη των οστών και συμβάλει, όταν λαμβάνεται σε ελάχιστες δόσεις στην πρόληψη της τερηδόνας, αν και είναι αναποτελεσματικό όταν η δόση είναι πολύ μικρή. Πιθανώς επειδή ούτως ή αλλιώς το καταναλώνουμε, μέσω του πόσιμου νερού και των τροφίμων, θα μπορούσαμε να βρούμε άλλους τρόπους πρόληψης της τερηδόνας, λόγω των κινδύνων που υπάρχουν με την υψηλή συγκέντρωση του, ειδικά στα έμβρυα, στα βρέφη και τα παιδιά. Η ανεπάρκεια του φθορίου έχει ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση της ανάπτυξης, ενώ η υψηλή πρόσληψη οδηγεί σε πολλά προβλήματα.
Το φθόριο συνδυάζεται με υδροχλωρικό οξύ στο στομάχι για να σχηματίσει υδροφθορικό οξύ (HF). Η διαβρωτική επίδραση του HF στο γαστρικό βλεννογόνο μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικά συμπτώματα όπως ναυτία, έμετο, διάρροια και κοιλιακό πόνο. Το φθόριο που συσσωρεύεται στην κυκλοφορία του αίματος, μπορεί να περάσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, τον πλακούντα σε έγκυες γυναίκες, προκαλώντας καρκίνο, γνωσιακά προβλήματα, νευροτοξικότητα, ακόμη και γενετικές ανωμαλίες. Η περίσσεια συστηματικού φθορίου επίσης μπορεί να οδηγήσει σε καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, επειδή προσβάλει το σπλήνα και καταστέλλει τον πολλαπλασιασμό των λεμφοκυττάρων, που οδηγούν σε μείωση του πληθυσμού και των Τ και Β λεμφοκυττάρων και μείωση της ενεργοποίησής τους. Η περίσσεια φθοριούχου αυξάνει ακόμη περισσότερο τον υποθυρεοειδισμό επειδή το φθόριο δεσμεύεται με το ιώδιο παρεμποδίζοντας τη σύνθεση των θερεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι το φθόριο επηρεάζει πολλά ένζυμα, συμπεριλαμβανομένων των γλυκολυτικών ενζύμων και των ενζύμων στα οποία υπάρχουν μαγνήσιο και μαγγάνιο, χωρίς να είναι πλήρως κατανοητή η κλινική σημασία της δράσης του φθορίου στα ένζυμα αυτά. Επίσης ελαφρώς μεγαλύτερη ποσότητα φθοριομένης οδοντόκρεμας μπορεί να προκαλέσει οδοντική φθορίωση, ειδικά σε παιδιά ηλικίας έως 6 ετών.
Όσον αφορά το νερό, μελέτη του 2019 αναφέρει πως έκθεση σε αυξημένα επίπεδα φθορίου στο νερό συνδέθηκε με μειωμένες πνευματικές ικανότητες. Τα πράγματα ήταν χειρότερα στα παιδιών που έτρωγαν έτοιμες τροφές σε σκόνη κτλ. Μελέτη του 2012 στην Κίνα δείχνει πως η έκθεση σε φθόριο που προέρχεται από την υψηλή συγκέντρωση του στο πόσιμο νερό, έχει αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη του νευρικού συστήματος και στο IQ των παιδιών.
Περίπου 62 εκατομμύρια άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων 6 εκατομμυρίων παιδιών, υποφέρουν λόγω της υπερβολικής κατανάλωσης φθορίου μέσω του ύδατος (Susheela, 1999) και φαίνεται πως οι παρεμβάσεις της συμβατικής ιατρικής στην υψηλή συγκέντρωση του φθορίου είναι ανεπαρκής, λόγω μη διαθεσιμότητας φαρμάκων για θεραπεία. Η πρόσληψη ταμαρίνης (tamarind) που βρίσκεται στους καρπούς του οξυφοίνικα (γηγενές στην τροπική Αφρική) φαίνεται να είναι μια λύση, διότι σε μελέτη του 2002 οδήγησε σε σημαντική αύξηση (P <0,001) στην απέκκριση φθορίου στα ούρα 24ώρου σε σύγκριση με την απέκκριση στην ομάδα ελέγχου. Άρα το φυτό αυτό βοηθά στην πρόληψη αρνητικών επιδράσεων του φθωρίου, ενισχύοντας την απέκκριση φθορίου δια των ούρων. Η επίδραση των δημητριακών στην κατακράτηση φθορίου έχει επίσης μελετηθεί και φάνηκε πως η απέκκριση φθορίου στα ούρα αυξάνεται με την κατανάλωση του ρυζιού. Δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλές μελέτες σχετικά με την επίδραση διαφόρων συστατικών της διατροφής στην κατακράτηση του φθορίου στο σώμα.
Όσον αφορά τις οδοντόκρεμες, η Αμερικανική ακαδημία παιδιατρικής πρότεινε τη χρήση φθοριομένης οδοντόκρεμας σε ποσότητα ίση με το μέγεθος ενός κόκκου ρυζιού, από το πρώτο κιόλας δόντι, ενώ άλλες οδοντιατρικές εταιρείες συστήνουν μη φθοριομένη οδοντόκρεμα για παιδιά κάτω των 3 ετών. Η βιβλιογραφία έχει δείξει ότι το φθόριο που χρησιμοποιείται για την οδοντιατρική προφύλαξη παρουσιάζει λίγους κινδύνους εάν χρησιμοποιηθεί κατάλληλα. Ωστόσο, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος από την κατάποση τοξικών δόσεων φθορίου λόγω της χρήσης φθοριούχων προϊόντων με ευχάριστη γεύση, που είναι και ο μεγαλύτερος κίνδυνος δηλητηρίασης από φθόριο. Επιπλέον αν λάβει κάποιος υπόψη τους κινδύνους από την υψηλή συγκέντρωση φθορίου στο αίμα από την κατανάλωση νερού και τροφών, ίσως τελικά δεν αξίζει το ρίσκο. Σε κάθε περίπτωση οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνονται σχετικά με τα κατάλληλα σχήματα ημερήσιας αγωγής με φθοριούχα οδοντόκρεμα και τις επιδράσεις των υπερβολικών δόσεων. Οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να γνωρίζουν τις πιθανές τοξικές επιδράσεις του φθορίου, εκτός από τις γνωστές προληπτικές επιπτώσεις του φθορίου στην πρόληψη της τερηδόνας. Οι φροντιστές και οι γονείς των παιδιών πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικοί όταν χρησιμοποιώντας φθοριωμένες οδοντόκρεμες σε μικρά παιδιά, καθώς υπάρχουν πιθανότητες κατάποσης της οδοντόκρεμας.
Είναι λογικό πως οι μη ξεκάθαρες κατευθυντήριες γραμμές προκαλούν σύγχυση στους γονείς και τους φροντιστές των παιδιών. Το συμπέρασμα που βγαίνει από τα παραπάνω είναι πως θα πρέπει να διεξαχθούν περαιτέρω έρευνες για το φθόριο και την εξεύρεση εναλλακτικών με ελάχιστες ή καθόλου παρενέργειες λύσεων για την πρόληψη της τερηδόνας των δοντιών.
Όσον αφορά την Ασιατική Ιατρική, επειδή σύμφωνα με την Συμβατική Ιατρική το φθόριο σε υψηλές συγκεντρώσεις αλληλεπιδρά άμεσα με τα οστά, μειώνοντας τη δύναμη τους, καταλαβαίνουμε πως το πρόβλημα με το φθώριο είναι σοβαρό. Στην Ασιατική Ιατρική τα οστά είναι το πιο εσωτερικό και πολύτιμο μέρος του σώματος μας, διότι συνδέεται με το σύστημα των νεφρών. Έτσι εξηγούνται και τα σοβαρά προβλήματα που περιγράφονται παραπάνω, που έχουν να κάνουν με τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα, που επίσης συνδέονται με το σύστημα των νεφρών. Η Ασιάτες Ιατροί που βρέθηκαν στην Αφρική συστήνουν την μάσηση βοτάνων όπως το miswak για την διατήρηση καλής ποιότητας δοντιών, την τόνωση των νεφρών καθώς και την σωστή διατροφή με αποφυγή της ζάχαρης.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ http://fluoridealert.org/
Πηγές:
1) Fluoride exposure from infant formula and child IQ in a Canadian birth cohort του περιοδικου Environment International με Impact factor 7.943
2) Developmental Fluoride Neurotoxicity: A Systematic Review and Meta-Analysis του περιοδικού Environmental Health Perspectives με Impact factor 8.05
3) Effect of tamarind ingestion on fluoride excretion in humans του περιοδικού European Journal of Clinical Nutrition με Impact factor 3.057
4) Diagnosis and treatment of acute fluoride toxicity του περιοδικού The Journal of the American Dental Association με Impact factor 2,572
